KOMUNIKAT
Prezesa Naczelnej Rady Aptekarskiej
dotyczący udziału samorządu aptekarskiego
w prawnym egzekwowaniu zakazu reklamy aptek

W ostatnich dniach samorząd aptekarski otrzymał uzasadnienia kilku bardzo ważnych wyroków Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, w których wyjaśniony został zakres uprawnień izb aptekarskich, jako organizacji społecznych, w sprawach dotyczących naruszenia zakazu reklamy aptek.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, rozpatrując skargi na postanowienia Głównego Inspektora Farmaceutycznego, negujące prawo okręgowej izby aptekarskiej do żądania wszczęcia i uczestniczenia
w postępowaniu w sprawie zakazu reklamy apteki, jednoznacznie stwierdził, że „jednostka samorządu aptekarskiego powinna być (…) dopuszczona do postępowania prowadzonego przez Dolnośląskiego Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego jako organizacja społeczna, gdyż jest ona – jako organ reprezentujący i nadzorujący wszystkich farmaceutów – żywo zainteresowana wynikiem toczącego się postępowania”.

W uzasadnieniu wyroków WSA zdecydowanie podkreślił, że w sprawach dotyczących przestrzegania zakazu reklamy aptek samorząd aptekarski nie kieruje się partykularnym interesem jego członków, lecz interesem społecznym.

Skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie zostały złożone przez Dolnośląską Izbę Aptekarską we Wrocławiu, którą przez Sądem reprezentował prezes tej izby – mgr farm. Piotr Bohater oraz jego zastępcy, a także przedstawiciel Biura Prawnego NIA, wyznaczony w tym celu przez Prezesa NRA – dr. Grzegorza Kucharewicza.

dr Grzegorz KUCHAREWICZ

Prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej

Dolnośląska Izba Aptekarska
we Wrocławiu

Szanowni Państwo,

Przedstawiamy uzasadnienia wyroków Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, które zdaniem Sądu potwierdzają, że działalność samorządu aptekarskiego nie służy partykularnym interesom organizacji społecznej lub jej członków, lecz interesom całego społeczeństwa, które korzysta z usług świadczonych przez farmaceutów w aptekach. Sąd uznał, że posiadanie tzw. zdolności inicjacyjnej w postępowaniu administracyjnym jest przejawem realizacji roli ustrojowej Izby jako organizacji samorządu aptekarskiego.

Wyroki te mają fundamentalne znaczenie dla środowiska aptekarskiego, ponieważ od wielu lat liczne zgłoszenia izb aptekarskich dotyczące przypadków łamania prawa w zakresie systemu dystrybucji leków w Polsce były często ignorowane przez inspekcję farmaceutyczną. Prowadziło to do narastania zjawisk patologicznych tak bardzo bulwersujących farmaceutów. Argumenty podnoszone w uzasadnieniach Sądu znacznie zwiększają rangę samorządu aptekarskiego, który zdaniem Sądu z mocy ustaw predysponowany jest do zabierania głosu w formach do tego przewidzianych przepisami procedury administracyjnej a w ocenie Sądu Dolnośląska Izba Aptekarska wykazała, iż mogłaby przyczynić się do właściwego prowadzenia postępowań administracyjnych w przedmiocie reklamy aptek.

Bardzo ważne jest, że przedstawione uzasadnienia wyroków Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie będą mogły być odnoszone do zgłaszania przez samorząd aptekarski w trybie art. 31 k.p.a. wniosków do wojewódzkich inspektorów farmaceutycznych o wszczęcie postępowań administracyjnych we wszystkich przypadkach łamania prawa, w których organem wskazanym przez ustawodawcę do egzekwowania odpowiednich przepisów jest wojewódzki inspektor farmaceutyczny. Zdaniem Sądu – przedsiębiorcy prowadzący apteki winni liczyć się z obecnością i uprawnieniami organów samorządu aptekarskiego, którego członkowie stanowią gwarancję należytej jakości usług farmaceutycznych. Stwierdzenie to jest wyjątkowo ważne dla utrzymania wysokiej pozycji zawodowej farmaceutów i rangi samorządu aptekarskiego.

Art. 31 Kodeksu postępowania administracyjnego jest jednym z fundamentów funkcjonowania demokratycznego państwa. Dolnośląski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny odmówił wszczęcia postępowań administracyjnych w wyniku złożonych przez Dolnośląską Izbę Aptekarską wniosków ponieważ stwierdził, że nie jest to uzasadnione celami statutowymi DIA i nie przemawia za tym interes społeczny. W ocenie Sądu organ w sposób nieprawidłowy i w oderwaniu od unormowań rangi konstytucyjnej oraz ustawowej ocenił przesłanki art. 31 § 1 k.p.a., bezzasadnie odmawiając wszczęcia postępowań. Sąd uznał, że organ może odmówić wszczęcia postępowania w sytuacji gdy uzna, że nie zachodzą merytoryczne podstawy do wszczęcia postępowania.

Skierowane przez Dolnośląską Izbę Aptekarską skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie stanowią wyraz walki środowiska aptekarskiego o nasze podstawowe prawa – zagwarantowane w Konstytucji i ustawach. Zdaniem Sądu, skoro prowadzenie aptek może mieć miejsce nie tylko przez aptekarzy lecz także przez różne podmioty gospodarcze, samorząd aptekarski nie ma wpływu na przedsiębiorców prowadzących apteki (niebędących farmaceutami) i ich politykę w zakresie konkurencji na rynku leków i przestrzegania obowiązujących standardów, może jedynie wskazywać właściwym organom administracji naruszenia określonych zasad postepowania, w tym zwłaszcza zakazu reklamy oraz żądać pomocy państwa, które to uprawnienie wynika wprost z przepisów ustawy o izbach aptekarskich oraz ma oparcie w statucie izby aptekarskiej. Tym bardziej istotna staje się w takim przypadku rola organów państwa (nadzoru farmaceutycznego) odpowiedzialnych za funkcjonowanie rynku leków. To do ich kompetencji i zadań należy przeciwdziałanie takim sytuacjom a zwłaszcza szybkie podejmowanie właściwych postepowań celem weryfikacji i ewentualnego dyscyplinowania podmiotów (aptek) nieprzestrzegających obowiązujących zasad prowadzenia działalności nie tylko zgodnie z uzyskanym zezwoleniem lecz przede wszystkim z przepisami Prawa farmaceutycznego.

Mam nadzieję, że aptekarze w całej Polsce wykażą jak największą solidarność zawodową i determinację w niełatwej walce o nasze konstytucyjne i ustawowe prawa, ponieważ bez ich poszanowania nie będzie możliwe utrzymanie wysokiej pozycji naszego zawodu. Zachęcam do zapoznania się z pełnym tekstem przedstawionych uzasadnień wyroków Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Proszę zwrócić szczególną uwagę na treść uzasadnień Sądu zaczynającą się od słów: „Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:” - zaznaczonych kolorem czerwonym w uzasadnieniu.

Prezes Dolnośląskiej Izby Aptekarskiej
mgr farm. Piotr Bohater

• Pismo przewodnie - uzasadnienia wyroków WSA.

• 02 wyrok wsa 712_13.pdf
• 03 wyrok wsa 707_13.pdf
• 04 wyrok wsa 700_13.pdf
• 05 wyrok wsa 709_13.pdf